Nasza dobra kondycja zdrowotna w dużej mierze jest uzależniona od tego, jakie mamy nawyki żywieniowe, w tym, czy regularnie jemy śniadania. Okazuje się też, że zjedzony rano posiłek, ma również wpływ na nasze efekty w nauce i w pracy
Bez śniadania, bez energii
Dietetycy i lekarze już od lat mówią nam o dobroczynnym wpływie spożywania śniadań na nasze zdrowie. Zachęcają, że warto, co rano znaleźć chwilę i zjeść coś pożywnego i smacznego, aby mieć energię i siłę na cały dzień nauki, czy pracy. Na świecie obchodzi się już nawet Europejski Dzień Śniadania, święto wymyślone głównie w celu zachęcenia Europejczyków do kształtowania prawidłowych nawyków żywieniowych i uwzględnienia w nich śniadań.
Według prof. Jadwigi Charzewskiej, z warszawskiego Instytutu Żywności i Żywienia, na podstawie różnych badań i dostępnych danych wiadomo, że pierwszego śniadania nie je codziennie od 10 do nawet 40 proc. dorosłych Polaków. – Najczęściej są to ludzie młodzi, bo im młodszy wiek, tym odsetek osób opuszczających pierwsze śniadanie jest wyższy – twierdzi pani ekspert. Dodaje także, że jeszcze przed wyjściem z domu pierwszego śniadania nie zjada codziennie, aż 27 proc. uczniów szkół podstawowych i 41 proc. uczniów gimnazjów. Z jakiegoś powodu, odsetek ten jest niestety wyższy wśród dziewczynek.
Badania tego rodzaju pokazały również, że aż w 40 proc. klas są dzieci, które nie jedzą drugiego śniadania.
Z danych Instytutu Żywności i Żywienia wynika, że sytuacja jest jeszcze gorsza w przypadku jedzenia drugiego śniadania, ponieważ rezygnuje z niego 24 – 50 proc. uczniów szkół podstawowych i gimnazjalnych. – To niepokojące, badania nie pozostawiają żadnych wątpliwości, że osoby, które nie jedzą regularnie śniadania, gorzej funkcjonują pod względem fizycznym i umysłowym, szczególnie dzieci i młodzież – podkreśla prof. Mirosław Jarosz, dyrektor Instytutu Żywności i Żywienia. Niestety, efektem braku śniadań w codziennym planie dnia uczniów są bóle głowy, złe samopoczucie, rozdrażnienie, a czasami nawet agresja.
Specjaliści alarmują, że rezygnowanie rano ze śniadania może znacznie pogarszać wyniki w nauce, szczególnie w tych przedmiotach, które wymagają większego skupienia. Powołują się na badania przeprowadzone w 2014 roku, z których jasno wynika, że w testach pamięciowych wyraźnie lepiej wypadają studenci, którzy jedzą śniadania. Jak podkreśla prof. Jarosz, – Długa przerwa po ostatnim wieczornym posiłku sięgająca 9 – 11 godzin sprawia, że po wstaniu z łóżka spada w naszym organizmie poziom glukozy. Wraz z tym pogarsza się nasze samopoczucie, mniejsza jest wydolność fizyczna i umysłowa, trudniejsza jest koncentracja uwagi.
Idealny poranny posiłek
Według specjalistów, śniadanie powinno dostarczyć 20 – 25 proc. potrzebnej naszemu organizmowi całodobowej energii. Doskonały poranny posiłek powinien w swoim składzie zawierać: zboża, owoce i warzywa, produkty mleczne, tłuszcze bogate w jednonienasycone kwasy tłuszczowe, a także wapń w ilości 200 – 300 mg, co jest równowartością 1 szklanki mleka, 1 kubka jogurtu, 20 g sera lub 250 g twarogu. Ważne jest również to, czego na śniadanie powinniśmy się wystrzegać. Są to przede wszystkim cukry proste w ilości większej, niż 5 proc. wartości energetycznej dziennej diety. Lepiej również unikać nasyconych kwasów tłuszczowych oraz żywności bogatej w tzw. izomery trans kwasów tłuszczowych.
Informacją niezwykle istotną jest także fakt, że regularne jedzenie śniadania od najmłodszych lat zmniejsza ryzyko chorób mózgu, takich jak demencja i choroba Alzheimera, czy Parkinsona. Ważne jest, aby w odpowiednio zbilansowanej diecie znalazło się dużo warzyw i owoców. Odpowiednio skomponowane posiłki dadzą nam dodatkową ochronę przed przewlekłymi stanami zapalnymi.
Zostało również udowodnione, że pomijanie śniadań w codziennej diecie zwiększa ryzyko otyłości o 20 proc., cukrzycy o 19 proc. oraz nadciśnienia tętniczego, aż o16 proc. W dużej mierze problemy te dotyczą dzisiaj także dzieci. Wykazano, że ryzyko otyłości i nadwagi u najmłodszych jest tym większe, im mniejsza jest ilość zjedzonych przez nich posiłków w ciągu całego dnia.
W związku z tak niepokojącymi danymi, do 2020 roku, we wszystkich krajach Unii Europejskiej ma zostać wprowadzona polityka promująca codzienne jedzenie śniadania.
