Nie mam silnej woli i już! Wypowiedzenie tego stwierdzenia przychodzi nam bardzo łatwo. Nad silną wolą, podobnie jak nad mięśniami, da się jednak pracować. W jaki sposób można wyrzeźbić naszą samokontrolę?
Do niedawna sądzono, że o sukcesie życiowym decyduje przede wszystkim inteligencja. Wielu psychologów uważa, że wytrwałość i umiejętność panowania nad swoimi reakcjami również decydują w dużej mierze o tym, czy nasze życie będzie udane.
Zacznijmy jednak od tego, do czego jest nam potrzeba silna wola. Samokontrola może nas przecież pozbawiać wszystkich przyjemności – tak uważa wiele osób. Naukowcy dowiedli jednak, że wspomniana samokontrola może mieć pozytywny wpływ na ogólny rozwój człowieka. Z obserwacji wynika, że ludzie różnią się pod względem zdolności do hamowania zautomatyzowanej reakcji. Skąd bierze się ta różnica? Na ile jest ona zdeterminowana genetyczne, a na ile wynika z edukacji i wpływów społecznych?
Na te pytania badacze nie mają jeszcze jednoznacznej odpowiedzi. Na podstawie różnych eksperymentów formułują jednak wniosek, że nasza siła woli – nawet u tych najwytrwalszych – zużywa się, gdyż ludzki system poznawczy ma swoje wyraźne ograniczenia. Dlatego właśnie np. ambitna lista noworocznych postanowień jest na ogół z góry skazana na klęskę. Szczególnie jeżeli chcemy zmienić kilka rzeczy w tym samym czasie. Dobrze jest wtedy wybrać jedną konkretną rzecz i na niej skupić swoją uwagę.
Mięśnie woli
Skąd jednak to porównanie silnej woli do muskułów. Wszystko dzięki amerykańskiemu psychologowi. Roy Baumeister, bo o nim mowa, wprowadził określenie „mięsień woli”. Jego zdaniem kontrola nad sobą samym przypomina mięsień, który na skutek wysiłku słabnie, ale który można też trenować. Jeżeli nad nim pracujemy jesteśmy w stanie zmierzyć się z większymi ciężarami.
Zacznijmy ćwiczenia!
Nie ma jednej uniwersalnej metody na to, by odpowiednio umocnić naszą silną wolę. Można jednak domniemywać, że wszystko zaczyna się od małych kroków, a więc stosowanie się do małych postanowień będzie na pewno pomagało. Zmywanie naczyń po skończonym posiłku czy unikanie wulgaryzmów – od tego zaczyna się poważna praca nad silną wolą. Część naukowców zaleca także inne ćwiczenia. Takie jak na przykład wykonywanie różnych czynności ręką niedominującą – czyli u osoby praworęcznej lewą, a u leworęcznej – prawą. Obniżać poziom naszej samokontroli może na przykład liczba podejmowanych decyzji. Im więcej musimy ich podejmować, na przykład podczas robienia zakupów, tym gorzej.
Źródło: naukawpolsce.pap.pl
