W Polsce każdego roku nosicielami meningokoków staje się średnio 10 – 25 proc. osób. Zachorowalność, co prawda nie jest bardzo duża, ponieważ waha się od 200 do 400 przypadków rocznie, ale jednak śmiertelność choroby dochodzi nawet do 70 – 80 proc.
Warto pamiętać, że dla małego dziecka choroba meningokokowa jest bardzo groźna, a w niektórych przypadkach, w ciągu zaledwie kilku godzin, może doprowadzić do śmierci. Czym w takim razie są te bakterie i jak można się przed nimi ochronić?
Czym są bakterie meningokokowe?
Meningokoki, nazywane również dwoinkami zapalenia opon mózgowo – rdzeniowych, powodują wystąpienie, bardzo groźnych dla zdrowia i życia, chorób. Wśród nich najbardziej niebezpiecznymi są: zapalenie opon mózgowo – rdzeniowych oraz posocznica, czyli tzw. sepsa. Osobami najbardziej narażonymi na zarażenie bakteriami meningokokowe są:
* małe dzieci do 4. roku życia, z racji nie dojrzałego jeszcze systemu odpornościowego,
* młodzież, między 15., a 24. rokiem życia, prowadząca aktywny tryb życia,
* seniorzy, których układ odpornościowy jest słabszy.
Najczęściej do zarażenia dochodzi drogą kropelkową, ale można się również zarazić poprzez bezpośredni kontakt (np. pocałunek) lub pośredni (np. picie ze wspólnego kubka, czy jedzenie tej samej kanapki).
Przebieg choroby
Dane pokazują, że w Polsce jest wielu nosicieli meningokoków, którzy nie chorują, ale niestety przekazują bakterie innym osobom. – Choroba meningokokowa początkowo objawia się niespecyficznie wysoką gorączką, ogólnie złym samopoczuciem, brakiem apetytu. Stan dziecka jednak szybko się pogarsza i wymaga natychmiastowej konsultacji lekarskiej, gdyż choroba może przebiegać piorunująco” – ostrzega dr Hanna Orłowska, konsultant ds. pediatrii w Centrum Medycznym ENEL-MED.
W przypadku małych dzieci pierwsze godziny są decydujące. Choroba wywołana przez meningokoki jest bardzo groźna i przy braku szybkiej reakcji, zakażenie nią może się nawet skończyć śmiercią. Przy jakichkolwiek pierwszych oznakach choroby, należy jak najszybciej udać się do lekarza pediatry. Objawy niepokojące w przypadku najmłodszych to:
* wysoka gorączka,
* silne wymioty, bez ustalonej przyczyny,
* wysypka na skórze,
* brak apetytu,
* senność i apatia,
* płaczliwość i drażliwość.
W przypadku dzieci starszych i nastolatków alarmujące symptomy to:
* nieustępujący ból głowy,
* wysoka temperatura,
* silne wymioty,
* brak apetytu,
* zmiana koloru skóry.
Szczepienie przeciw meningokokom
Przed chorobą meningokokową można się ustrzec. Polski Program Szczepień Ochronnych zaleca szczepienie dzieci po ukończeniu 2. miesiąca życia przeciw meningokokom typu C i B. Po ukończeniu przez dziecko 1. roku życia, można zastosować szczepionkę o szerszym spektrum działania, obejmującym również serotypy meningokoków: A, C, W135 i Y. Należy jednak pamiętać, że zaszczepienie dziecka przeciw meningokokom typu C, przy zachorowalności na poziomie 30 proc., nie chroni niestety dziecka przed chorobą wywołaną meningokokami typu B, na którą w Polsce, według danych, choruje około 70 proc.
Statystyki pokazują także, że nie ma żadnych istotnych efektów ubocznych wywołanych przez szczepionki przeciw meningokokom, a ryzyko wystąpienia reakcji niepożądanych jest stosunkowo niewielkie. Zaledwie u około 10 proc. zaszczepionych występują: zaczerwienienia skóry, rozdrażnienie, brak apetytu lub gorączka.