Bolt, Ronaldo, Lewandowski, Phelps, Radwańska, Małysz – te nazwiska znamy wszyscy. Dlaczego akurat te, a nie tysiące innych? Brytyjscy badacze szukali cech, które odróżniają najlepszych od dobrych
Kiedy oglądamy najlepszych piłkarzy w meczach Ligi Mistrzów, nie zawsze zdajemy sobie sprawę, że przed naszymi oczami są osoby, które wyprzedziły setki tysięcy innych w sportowej rywalizacji. Co odróżnia ich od wszystkich pozostałych, zwłaszcza w dobie powszechnej suplementacji czy dostępnych informacji o metodach treningowych?
Na to pytanie próbowali odpowiedzieć badacze na University od Portsmouth i University of Bath. Tym razem jednak nie mówimy o nauce w najbardziej ścisłym ujęciu, lecz tym społecznym. Analiza objęła wywiady z trzema środowiskami: zawodowymi sportowcami, trenerami oraz psychologami sportu.
Na podstawie długich rozmów udało się wyłowić najważniejsze dla odniesienia sukcesu czynniki. Lista obejmuje 16 pozycji, z których 9 to cechy osobiste sportowca, a 7 to wpływ środowiska. By wyprzedzić innych i zapracować na miano wybitnego, potrzeba:
- pragnienia i motywacji osiągnięcia sukcesu
- szacunku dla metod treningowych i zaufania im, a także poświęcenia się rozwojowi
- zrozumienia dla swoich potrzeb i wymagań sportu
- zdolności radzenia sobie ze stresem
- koncentracji
- wyznaczania celów i wyzwań
- wiary w siebie
- sukcesów w przeszłości
- dobrej ogólnej kondycji psychicznej
Z kolei wśród czynników środowiskowych badacze zdołali wyodrębnić następujące, o szczególnym znaczeniu:
- posiadanie silnych relacji z bliskimi
- wsparcie trenera
- wsparcie rodziny
- pomoc ze strony drużyny
- sztab szkoleniowy
- infrastruktura i miejsce treningu
- doświadczanie presji
Powyższe badanie ma na celu wyznaczenie kluczowych cech i jak widać lista jest naprawdę długa. Nawet spełnienie wszystkich tych warunków nie jest jednak gwarancją sukcesu. W końcu trzeba też uwzględniać predyspozycje fizyczne, stan zdrowia oraz wiele innych czynników, które pojawiają się w przed oraz w trakcie kariery w sporcie. Wywiady pozwoliły jednak ustalić, że w sukcesie zawodowym bardzo potrzebne są optymizm, umiejętność skupienia na wyznaczonym celu, rozwój fizyczny i intelektualny oraz ciągłe dążenie do poprawy w obszarach tego wymagających. A gdy braknie sił – wsparcie od ludzi wokół.
Źródło: Journal of Applied Sport Psychology
